Krajowa Izba Rozliczeniowa

Powstanie Krajowej Izby Rozliczeniowej S.A. (KIR) z inicjatywy NBP i Związku Banków Polskich było ważnym krokiem w reformowaniu polskiej bankowości. Mimo powstania w 1989 r. dwupoziomowego modelu polskiej bankowości, NBP pełnił do 1993 r. w zakresie rozrachunków międzybankowych rolę centralnej instytucji rozliczeniowej. Wybiegało to poza jego ustawowe obowiązki, a także było sprzeczne z zadaniami banku centralnego w gospodarce rynkowej. Powstanie KIR nie tylko zwolniło NBP z tych obowiązków, aie także umożliwiło zdecentralizowanie rozrachunków międzybankowych. Rozrachunki za pośrednictwem izby rozliczeniowej są najważniejszym, chociaż nie jedynym sposobem przeprowadzania rozrachunków międzybankowych (zob. s. 79). Nie- mniej do uczestniczenia w KIR zgłosiły się prawie wszystkie banki.

Stosownie do zarządzeń Prezesa NBP tryb dokonywania przez izbę rozliczeniową rozrachunków międzybankowych określa wydany przez nią regulamin. Jego postanowienia ustalają w szczególności:

– sposób wymiany zleceń między uczestnikami izby

– sposób rejestracji przez izbę wzajemnych wierzytelności uczestników izby i zasady postępowania przy ich kompensowaniu

– zakres odpowiedzialności izby za terminowe i należyte przeprowadzania czynności zleconych przez uczestników izby

– termin i zasady zapłaty zobowiązań oraz wierzytelności uczestników izby, wynikających z wymiany zleceń za pośrednictwem izby

– zapłata powinna kończyć dzień rozrachunkowy w izbie izba nie może rozpocząć nowego dnia rozrachunkowego bez zakończenia dnia poprzedniego

– uczestnicy izby mogą ją upoważnić do składania zleceń obciążających ich rachunki w NBP.

Posted in Biznesowo on 14 Kwi