Kolejną obszerną formą gospodarki nieoficjalnej jest rynek pracy nierejestro- wanej. Zalicza się tu różne formy pracy „na czarno”, zatrudnianie dzieci i młodocianych lub pracę chałupniczą. W tej kategorii znajduje się również wykonywanie dodatkowej pracy zarobkowej w godzinach pracy oficjalnej i niedeklarowane prace dodatkowe. Praca nierejestrowana może odbywać się także poza sektorem oficjalnym w sektorze przedsiębiorstw podziemnych, działających całkowicie nielegalnie i wytwarzających nielegalne dobra bądź usługi.
Oczywiście bogactwo form uchylania się od płacenia podatków oraz sposobów pracy „na czarno” jest ograniczone właściwie jedynie przez ludzką wyobraźnię, zatem próba usystematyzowania wszelakich przejawów takiej działalności jest nie tyle trudna do zrobienia, co niemożliwa. Dlatego też rozmiary szarej strefy czy pracy nierejestrowanej badane są – jak do tej pory – głównie w sposób statystyczny. Tak w Polsce, jak i innych krajach brak analiz precyzyjnie identyfikujących mechanizmy wpływające na stosunki pracy nierejestrowanej. Brakuje również jednolitych technik i narzędzi badawczych w celu znalezienia komparatywnych i pełnych danych, służących dogłębnemu poznaniu zjawiska, jego ocenie i zwalczaniu. Dodatkowym problemem jest różnorodność definiowania tego zjawiska, zależna w dużym stopniu od dostępnych danych, celów badania oraz innych ograniczeń.
Leave a reply