Zatrudnienie w szerej strefie a Bouev

Bouev (2002) założył, że decyzja o zatrudnieniu w szarej strefie to wynik interakcji pracowników i pracodawców na rynku pracy. Rozwinął tezę o dwóch rodzajach regulacji, które wpływają na wielkość zatrudnienia nierejestrowanego:

– biurokratyzacja procedur zakładania firm oraz poziom korupcji skutkują wypychaniem nowych firm poza działalność oficjalną

– z racji konieczności uwzględnienia na oficjalnym rynku podatków i kosztów zwalniania pracowników oferuje on niższe płace wyższy zarobek stanowi zachętę do szukania zatrudnienia nierejestrowanego.

W zależności od polityki, państwa różnią się stosunkiem wielkości niereje- strowanych prac do zatrudnienia ogółem. Artykuł Boueva przedstawia rolę podatków, zasiłków dla bezrobotnych oraz dodatkowych (innych niż płace) korzyści, związanych z oficjalnym zatrudnieniem, w ograniczaniu szarej strefy.

Na podstawie danych dla Norwegii z lat 1980 i 2001 badacze (Jprgensen i in. 2005) uznali, że wzrost płac ma pozytywny wpływ na podaż pracy na formalnym rynku i negatywny na rynku nieformalnym (elastyczność podaży pracy dla zatrudnienia nierejestrowanego jest większa niż dla rejestrowanego). Rolę odgrywają także normy społeczne i łatwość unikania płacenia podatków. Opisany w publikacji model pozwala na prześledzenie wpływu obniżenia krańcowej stopy podatkowej w badanym okresie na podaż pracy nierejestrowanej. Zdaniem autorów, to właśnie niższe stopy podatkowe i mniejsza progresja przyczyniły się do ograniczenia szarej strefy.

Osobną częścią literatury są empiryczne prace i badania, szacujące rozmiar zatrudnienia nierejestrowanego w różnych krajach. Podkreślić należy, iż jakkolwiek w zakresie szarej strefy istnieje szeroka literatura przedmiotu, to tematyka ta pozostaje nadal dość kontrowersyjna. Toczą się w szczególności spory o definicję działalności w szarej strefie, procedury szacowania jej wielkości oraz wykorzystania tych szacunków do przeprowadzania analiz ekonomicznych i tworzenia różnych aspektów polityki6.

We współczesnej literaturze ekonomicznej wielką wagę przywiązuje się do mierzenia wielkości szarej strefy. Istnieje wiele źródeł informacji o wielkości i roli szarej strefy w gospodarkach różnych krajów i regionów. Najbardziej rozwinięte dane opublikował prof. Friedrich Schneider (Austria). Szacunki F. Schneidera objęły 145 krajów i 5 regionów gospodarczych, które pokrywają się częściowo z kontynentami (Schneider 2006). Drugie źródło informacji to szacunki ekspertów Departamentu Zatrudnienia i Spraw Socjalnych Komisji Europejskiej oparte na źródłach narodowych (Renooy i in. 2004). Trzecie źródło informacji oparte jest na raporcie ILO 2002.

Posted in Biznesowo on 24 Kwi