Inspektorzy PIP nie mogą więc przeprowadzać kontroli u osoby fizycznej, zatrudniającej pracowników wyłącznie nielegalnie. Mogą złożyć w sądzie wniosek o ustalenie istnienia stosunku pracy, lecz przed orzeczeniem nie mają prawa do przeprowadzenia kontroli u osoby fizycznej zatrudniającej „na czarno” pracowników. A przecież w świetle wyników badań prowadzonych w ramach projektu wiele osób działających w szarej strefie wykonuje swoją pracę główną w innych gospodarstwach domowych.
Obecnie, zgodnie z prawem, uprawnienia do kontrolowania osób fizycznych pod kątem badania pracy „na czarno” ma też służba celna. Może ona przeprowadzać kontrole wyłącznie pod kątem legalności zatrudniania obcokrajowców84. Działalność PIP znacznie wykracza poza ten obszar. Jej przedstawiciele badają również legalność podejmowania pracy przez bezrobotnych i prowadzenia pośrednictwa pracy. Sprawdzają legalność zatrudnienia, innej pracy zarobkowej oraz wykonywania pracy przez cudzoziemców (art. 10 ust. 1 pkt 4 ustawy). W związku z przejęciem zadań z dziedziny legalności zatrudnienia, inspekcja pracy przejęła kompetencje dotyczące postępowania w sprawach o wykroczenia, przewidziane w art. 119-123 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Z dniem 1 lipca 2007 r., na mocy zmienionego art. 17 § 2 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, inspektor pracy jest oskarżycielem publicznym w zakresie wykroczeń opisanych w art. 281-283 Kodeksu pracy, zawartych
Łukasz Guza, PIP: Osoby fizyczne bezkarnie mogą zatrudnić na czarno, gazeta prawna za http://fmanse.wp.pl/pod, 15,wid,9012706,prasa.html?p%5bpagc%5d=2, 05.08.2007. w art. 119-123 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, a także w sprawach o inne wykroczenia związane z wykonywaniem pracy zarobkowej, jeżeli konkretna ustawa tak stanowi. Zgodnie z art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r., w razie stwierdzenia w toku kontroli wykroczenia polegającego na naruszeniu przepisów ustawy, w zakresie objętym kontrolą legalności zatrudnienia, inspektor pracy występuje z wnioskiem do właściwego sądu o ukaranie osób odpowiedzialnych za stwierdzone nieprawidłowości. Wskazany przepis, zobowiązując do skierowania wniosku o ukaranie za wykroczenia do właściwego sądu grodzkiego, wyłącza możliwość postępowania mandatowego w sprawach o wykroczenia przewidziane w art. 119-123 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy&5. Nowością, służącą skuteczniejszej kontroli przez PIP, była możliwość nieodpłatnego korzystania przez Państwową Inspekcję Pracy z danych zgromadzonych w Krajowej Ewidencji Podatników, w krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej (REGON), prowadzonym przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na koncie ubezpieczonego i koncie płatnika składek, w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym, w Powszechnym Elektronicznym Systemie Ewidencji Ludności (RCI PESEL).
Leave a reply