Analizując podobne statystyki w sprawozdaniu PIP za 2004 r., należy podkreślić, że zarówno wystąpień, jak i wniosków, związanych z wykryciem naruszeń innych niż wymienione w ustawie, było mniej w porównaniu z 2003 r. W okresie sprawozdawczym inspektorzy pracy skierowali bowiem ogółem 64 tys. wystąpień, które zawierały 391,5 tys. wniosków. W tym udział wniosków dotyczących nieprawidłowości w nawiązywaniu i rozwiązywaniu stosunku pracy – podobnie jak w roku poprzednim – był największy (39%). Można ponadto zauważyć, że udział ten zwiększył się o 1 pkt. proc., co może również oznaczać zwiększenie się skali pracy nierejestrowanej w Polsce.
Należy jednocześnie podkreślić, że powyższe sugestie mogą mieć jedynie charakter wstępnego rozpoznania, gdyż w wyniku kontroli przestrzegania przepisów dotyczących nawiązywania stosunku pracy i zgłaszania pracowników do ubezpieczenia społecznego skierowane zostały przez inspektorów PIP do sądu 102 powództwa o ustalenie stosunku pracy 536 osób. W porównaniu z rokiem poprzednim liczba tych powództw była o około 1/4 mniejsza i dotyczyła mniejszej o 1/3 liczby pracowników. Ograniczeniu uległa również liczba pracodawców, przeciwko którym je wytoczono (o około 1/4). Tego typu sytuacja może zatem wskazywać na zupełnie przeciwne zjawisko, a mianowicie ograniczanie zatrudnienia nierejestrowanego, przy czym dotyczy ono w znakomitej większości podmiotów prywatnych. Na sytuację tę wpływa zapewne utrzymująca się w orzecznictwie sądów tendencja do uznawania, że o istnieniu stosunku pracy przesądza wola stron zawierających daną umową oraz to, że osoby podejmujące zatrudnienie bez jakiejkolwiek umowy obawiają się utraty źródła dochodów i w związku z tym nie są zainteresowane wytoczeniem powództw. Efektem tych kontroli było uzyskanie przez pracowników potwierdzenia na piśmie istnienia stosunku pracy, co dotyczyło również osób pracujących bez żadnej umowy, a więc może wskazywać na zatrudnienie nierejestrowane.
Leave a reply